۶/۱۷/۱۳۸۸
۶/۱۶/۱۳۸۸
تاريخچه كوهنوردي زنان در ايران
تاریخچه کوه نوردی زنان در ایران
سال 1327 روح انگيز حكيمي برفراز قله 6500متري پوكادله هيما ليا
زنان بسیاری در تاریخ ورزش کوه نوردی ایران و جهان درخشیده اند که هر یک از آنان در لحظات سخت و دشوار کوهستان ایستاده اند، مقاومت کرده اند و به هدف خود رسیده اند. تاریخ نزدیک به هفتاد سال کوه نوردی زنان ایران حاکی از حضور و تلاش زنان کوه نورد است که نام و یادشان در دوره هایی از تاریخ کوه نوردی میهنمان خوش درخشیده است. سال 1315 با صعود خانم ملوک تیموری به قله توچال سرآغاز كوه نوردي نوين زنان ايران بود. از میان زنان دهه 20 تا50 می توان به مهری زرافشان، نرگس حکیمی، نلی یقیاییان، عصمت قاضی، نصرت کوهکن، فرخ کوهکن، مهرانگیز حکیمی،لیدا مارکاریان و بسیاری دیگر نام برد که هیچگاه از یاد نخواهند رفت. دهه 60 ، مصادف بود با نوآوری زنان در عرصه کارهای فنی کوه نوردی و این دوره را می توان پایه گذاری کوه نوردی فنی زنان دانست و دهه 70، با تشکیل انجمن کوه نوردی با نوان و هیئت های شهرستان ،فعالیت زنان در سراسر ایران گسترش یافت و سیل عظیمی از زنان به این ورزش پرداختند.(دوره توسعه ورزش) دهه 80 ، زنان پا رافراتر گذاشته و به صعودهای فنی شاخص و صعودهای برون مرزی پرداختند. سال شمار تاریخ کوه نوردی ایراندر سال 1315 چند کوه نورد آلمانی با شگفتی عکسی از خانم ملوک تیموری در قله توچال را برداشته و برای انتشار در جراید به برلین می فرستند. این سال را می توان سرآغاز کوه نوردی نوین برای زنان شمرد. - سال 1318 لیدا مارکاریان بانوی کوه نورد ارمنی موفق به صعود قله الوند گردید. - سال 1325ملوک تیموری در جمع ده نفری مردان به قله دماوند رسید. - سال 1327 صعود روح انگيز حكيمي برفراز قله 6500متري پوكادله هيما ليا - سال 1327 مصادف با اقدام جسورانه اقدس بهارمست در بازدید از غار شاپور - سال 1328 یک کاروان مرکب از عصمت قاضی- فخری کوهکن- نصرت کوهکن به همراه 7 نفر از آقایان به قله تخت سلیمان در منطقه علم کوه صعود کردند. - سال 1329 خانم ها عصمت قاضی، فخری، کوهکن، نصرت کوهکن به همراه 2نفر از کوه نوردان مرد از طریق تخت فریدون به قله دماوند صعود کردند و همین افراد بدون فاصله از پیروزی چند روز پیش به شاخک علم کوه صعود نمودند. - سال 1336نرگس حکیمی به عنوان نخستین بانوی کوه نرود کشور موفق به اخذ گواهینامه شد. - سال 1342 نخستین شب مانی بانوان بربلندترین قله ایران قله دماوند توسط دو بانوی قدرتمند کشوری مهری زرافشان و نلی یقاییان به ثبت رسید. - سال 1344 خانم نلی یقاییان با فتح قله منبلان بام اروپا افتخار آفرید و مهری زر افشان صعود زمستانی قله تمام یخ زده بام ایران دماوند را برای جامعه زنان به ارمغان آورد. - سال 1353 فاطمه میریان عضو کانون کوه نوردان تهران به اتفاق سه مرد به اثر سقوط بهمن در ارتفاعات غار یخ مراد بدرود زندگی گفت.فاطمه میریان اولین بانوی شهید ورزش کوه نوردی ایران به شمار می ورد. - سال 1356 تیم یازده نفری بانون قله هاکوپا، نوری گوا، گورنکه در ژاپن را صعود کردند.
سال 1315 صعود خانم ملوک تیموری به قله توچال سرآغاز كوه نوردي نوين زنان ايران
- سال1363 بانوان خرمکی، زهره سلامت ، اختر شاندیز همراه با مردان از مسیر همدانی ها صعود از دیواره بیستون و صعود به گرده آلمانها را به نمایش گذاشتند. - سال 1364 صعود به قلل علم کوه و پیمایش یازده قله در خط اراس سیاه قوک به کرما کوه انجام شد. - سال 1365 صعود به قله دماوند از جبهه شمالی و شمال شرقی، و صعود زمستانی به قله خلنو توسط بانوان آرش - سال 1366 صعود دیواره بیستون از مسیر منصور و عقاب ها دیگر مسیرها و اولین صعود مستقل فنی بر روی دیواره پل خواب، مسیر روجا توسط همان گروه انجام شد. - سال 1367 صعود دیواره علم کوه از مسیر فرانسوی ها (شش ساعته) مسیر لهستانیها(پنج ساعته) و اولین صعود مستقل روی گرده آلمانها به مدت سه ساعت و نیم به همت خانم ها سهیلا یزدآبادی، سهیلا میرزایی و فریده یزد آبادی انجام شد. - سال 1369 نوبت به کار نمونه و بزرگ بانوان کوه نورد شاهو در کردستان رسید. که اقدام به تاسیس انجمن حمایت از بانوان کوه نورد کردند. انجمنی که هدف آن حمایت از دیگر فعالیت های اجتماعی بانوان، ایجاد علاقه و جذب بانون به کوه نوردی و تامین امکانات ورزشی و آموزشی برای بانوان است.همچنین در این سال صعود گرده آلمانها به صورت تک نفره و بدون استفاده از ابزار در یک ساعت نیم و صعود دیواره علم کوه از مسیر هاری رست توسط سهیلا میرزایی، انجام شد. - سال 1371 بیست تن از دانشجویان کمیته کوه نوردی جهاددانشگاهی دانشگاه تهران موفق به صعود علم کوه شدند. - سال 1376 بانوان کوه نورد آموزش و پرورش فارس اولین صعود برون مرزی به قله 5985 متری کلیمانجارو را انجام دادند. - سال 1379 خانم کژال شیخی از گروه آرش موفق به صعود یازده ساعته از جبهه شمالی دماوند گردید. - سال 1380 آروز الماسی عذارا قبالی ، معصومه پرهیزگار، زهرا و معصومه سی سی پور از بند عباس طی یک برنامه 33 روزه به تعدادی قلل شاخص بالای 4000 متر صعود کردند. در همین سال زرتاج گندمریز از کوه نوردان داراب موفق به صعود دیواره علم کوه، بیستون و کسب مقام اول مسابقه سنگنوردی داراب گردید. - سال 1380 نسرین عبدالهی از بانوان گروه کوه نوردی پرتو کرمانشاه موفق به صعود دیواره علم کوه از مسیر فرانسوی ها گردید. در همین سال پرستو ابریشمی از گروه دماوند موفق به صعود یک روزه زمستانی قله دماوند از مسیر یال جنوبی و شمال شرقی شده است. - سال 1380 کیواندخت امین در منطقه قره قروم و پایگاه کی 2 راه پیمایی داشت. - سال 1380 مهری جعفری از گروه آرش سرپرستی و راه پیمای در دره آندرسم را با موفقیت به نمایش گذاشت. - سال 1380 تیم ملی کوه نوردی بانوان ایران، لیلا بهرامی، فرخننده صادق، فاطمه بطحایی، زهرا نظری، رضوان سلماسی، بهاره سینکی، صدیقه مقادم به سرپرستی زهرا رحیم زاده موفق به صعود قله پومری به ارتفاع 7165 متر گردیدند. در همین سال مریم بهرامی نژاد، گشایش مسی بر روی دیواره گرمابدر پل خواب و بیستون را انجام داد. - سال 1381 تیم کوه نوردی بانوان شرکت نفت به قله آرارات صعود کردند. - سال 1381 مصادف بود با سقوط و یکتوریا کیانی راد به عمق چاه غار پرو که جان خود را از دست داد. ویکتوریا و لیلا اسفندیاری از نخستین بانوانی هستند که موفق به بازید کامل این غار شدند. - سال1381 پرستو ابریشمی از مسیر فرانسوی ها و هاری رست و همچنین رویا سادات عضنفری از مسیر فرانسوی ها دیواره علم کوه را صعود کردند. - سال 1382 برخی از اعضای تیم ملی بانوان کوه نورد به قله نیرخا با ارتفاع 6159 متر صعود نمودند. - سال 1382 شیما شادمان ،پرستو ابریشمی و شیفته مبینی برنامه شب مانی بانوان بر روی قله دماوند را با موفقیت اجرا نمودند. - سا ل1382 تیم کوه نوردی بانوان شرکت نفت ایران به قله البروس در روسیه صعود کردند. - سال 1383 کاترین هاکوپیان نخستین بانوی ارمني از ایران به قله آرارات صعود کرد و خانم ماری اکبری در قله آرارات جان خود را از دست داد. - سال 1383 اخترشاندیز، کاترین هاکوپیان و روز یک در آوانسیان موفق به صعود چهار قله آراگاس در ارمنستان گردیدند. - سال 1383 پرستو ابریشمی موفق به صعود دیواره علم کوه از مسیر لهستانیها، قیف و مسیر کرمانشاهی ها شد. - در سال 1383 رویا غضنفری موفق به صعود دیواره علم کوه از مسیر فرانسوی ها و هارت رست شد. - سال 1384 مهشید مهدیان از خانه کوه نوردان ایران طی یک برنامه مستقل و انفرادی به قله 7105 متری کورژنفسکایا در پامیر تاجیکستان رفت که به دلیل شرایط بد جوی از ارتفاع 6900 متری بازگشت نمود. - سال 1384 تیم ملی کوه نوردی بانوان موفق به صعود قله شاه داغ در آذربایجان گردید. - سال 1384عذا اقبالی ،نیلوفر اقبالی، آرزو الماسی، لیلا آسیابان از شهر های بندرعباس، اهواز، زاهدان و چابهار با شعار (از کرانه های خلیج فارس تا بام افریقا پیام صلح) موفق به صعود قله 5985 متری کلیمانجارو شدند. - سال 1384 تیم ملی بانوان کشور متشکل از فرخنده صادق،لاله کشاورز، لیلا بهرامی، رضوان سلماسی، رویا سادات غضنفری ،نسرین نعمتی، به قله اورست بلندترین فرازای گیتی، صعود کردند. - سال 1384 گلی بیگانه ، طاهره امیری و پروین موسوی، از گروه کوه نوردی بانوان آموزش و پروش شهرستان ری به قله آرارات ترکیه صعود کردند. - سال 1385 رضوان سلماسی عضو تیم ملی و از بانوان کوه نورد همدان موفق به صعود دیواره علم کوه از مسیر هاری رست گردیدند. - سال 1385 ، لیلا اسفندیاری و منیره رفیعی موفق به صعود مستقل بر روی دیواره علم کوه از مسیر لهستان 52 شدند.
پزشکی زنان و کوهستانکوهنوردی برخلاف بسیاری از رشته ها ورزشی، متنوع است ، از کوه پیمایی ساده تا هیمالیا نوردی و درگیری با سنگ و یخ. برای زنان نوع فعالیت کوه نوردی، تاثیر فیزیولوژیکی و جسمی و روانی آن هم متفاوت است. در پزشکی کوهستان به تاثیر ارتفاع و فعالیت شدید در ارتفاعات بالا برجسم و روان افراد، به ویژه در زنان توجه شده است.خانم ها به دلیل آناتومی خاصی که دارند5/65 درصد قدرت بدنی مردان را دارا هستند. این میزان در اندام فوقانی 50 درصد و در اندام تحتانی 60 تا 70 درصد است. اگر قدرت بدنی را براساس" توده خالص بدنی" (بدون احتساب چربی) بسنجیم زنان در اندام تحتانی گاه حتی کمی قوی تر از مردان نیز هستند. نوع فیبرهای عضلانی زنان نیز به گونه ای است که نسبت به خستگی مقاوم تر است و باعث بهتر شدن عملکرد زنان نسبت به مردان می شود. اشباع اکسیژن خون زنان در ارتفاعات، به ویژه در دوران قبل از یائسگی، کمتر باعث بیماری مزمن ارتفاع می شود. همچنین در مطالعه ای در دماوند، میزان بروز بیماری حاد ارتفاع در زنان کوه نورد بسیار کمتر از مردان بوده است. (برخلاف هیمالیا) که می تواند به دلیل آمادگی جسمی بیشتر زنان کوه نورد قبل از صعود به دماوند باشد . چنین مواردی بیانگر توان مندی جسمی زنان در پرداختن به کوه نوردی است. در حدود 25 تا30 درصد وزن زنان چربی است در حالی که این میزان در مردان 10 تا14 درصد است. با توجه به فیزیولوژی بدن زنان و خونریزی های طبیعی ماهیانه، شیوع کم خونی ناشی از فقر آهن در زنان بسیار زیاد است. تغییرات هورمونی نیز در زنان باعث افت توان روحی اغلب زنان در برخی روزها می شود تاثیر ارتفاع و کاهش اکسیژن بر زنان در دوران بارداری هم از مواردی است که فعالیت های کوه نوردی زنان را می تواند محدود کند . تغییرات و تاثیر هیجان این ورزش مفید و مفرح به زنان و دختران توصیه می شود. دکتر سعید بهارلو
اشتراک در:
پستها (Atom)